Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Theo quan niệm dân gian, vào ngày 23 tháng Chạp, các gia đình thường làm mâm cơm chay ông Công ông Táo để tiễn các ông về trời báo cáo Ngọc Hoàng.
1. Sự tích về mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo
Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ địa, Thổ kỳ của Trung Hoa nhưng được dân gian Việt Nam lưu truyền thành sự tích “2 ông 1 bà” – Thần Đất, Thần Nhà, Thần Bếp và người dân vẫn thường làm lễ dâng mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo, gọi chung là Táo Quân hoặc ông Táo theo phong tục việt nam.
Dân gian kể lại, ngày xa xưa có một đôi vợ chồng, người vợ là Thị Nhi, người chồng là Trọng Cao, sống với nhau mặn nồng tha thiết. Thế nhưng một hôm vì nóng giận, Trọng Cao làm Thị Nhi uất ức mà bỏ đi. Thị Nhi lang thang đến một ngôi làng nọ gặp Phạm Lang, hai người phải lòng nhau và kết duyên vợ chồng.
Về sau khi Trọng Cao nguôi giận vì quá thương nhớ Thị Nhi đã bỏ xứ đi tìm vợ về. Trọng Cao đi từ xứ này đến xứ khác, đến khi trong người chẳng còn gì mà vẫn không tìm thấy vợ, Trọng Cao lâm vào cảnh ăn xin để sống qua ngày.
Một ngày nọ trong lúc xin ăn vào ngày 23 tháng Chạp, Trọng Cao vô tình gặp Thị Nhi đang đốt giấy tiền vàng bạc trước nhà. Nhận ra chồng mình vì thương xót nên Thị Nhi mang gạo ra giúp đỡ. Phạm Lang trông thấy và tỏ lòng nghi ngờ Thị Nhi. Thị Nhi lấy lòng xấu hổ và nhảy vào đống lửa tự vẫn. Trọng Cao cảm tình ân nghĩa cũng lao vào lửa mà chết theo. Phạm Lang vì mối tình thương vợ, cũng nhảy vào cùng chết.
Ngọc Hoàng thương xót cho mối tình của 3 người bèn phong cho cả 3 thành Táo Quân giúp Ngọc Hoàng trông coi việc bếp núc, đất đai, chợ búa của nhân gian và lên trời bẩm báo Ngọc Hoàng từ 23 tháng Chạp hàng năm.
Từ đó cứ đến ngày 23 tháng Chạp, người dân Việt Nam lại dâng mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo, đưa tiễn ông Táo về trời để bẩm báo việc nhân gian cho Ngọc Hoàng.
Xem thêm: [Tết 2024] Ông Táo khi cưỡi cá chép bay về trời thì có đưa bà Táo đi chung không?
2. Các món ăn không thể thiếu trong mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo
Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo cần được chuẩn bị đầy đủ và chu đáo. Theo truyền thống, mâm cơm chay cúng 23 tháng chạp thường bao gồm các món sau:
2.1. Xôi gấc:
Xôi gấc là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, có mặt trong nhiều dịp lễ Tết, cúng giỗ, đặc biệt là trong mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo ngày 23 tháng Chạp. Xôi gấc có màu đỏ tươi, tượng trưng cho sự may mắn, sung túc.
Ngoài ra, xôi gấc còn là món ăn dân dã, quen thuộc trong bữa cơm gia đình người Việt. Xôi gấc có vị dẻo thơm của gạo nếp, vị ngọt bùi của gấc, vị béo ngậy của nước cốt dừa. Món xôi này không chỉ thơm ngon mà còn rất bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe.
2.2. Canh:
Món canh cho mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo có thể là canh rau củ thập cẩm, canh nấm, canh bí đỏ,…
Món canh này được làm từ nhiều loại rau củ khác nhau, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự sum vầy, đoàn tụ, và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
Món ăn này không chỉ thơm ngon, bổ dưỡng mà còn có ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo, thể hiện mong ước của người Việt về một năm mới an khang, thịnh vượng.
Xem thêm: Top 10 hình ảnh tiễn ông Táo về trời Tết Giáp Thìn 2024
2.3. Món mặn:
Món mặn cho mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo có thể là món gà chay, giò chay, nem chay,…
Món ăn này được chế biến từ các nguyên liệu thực vật, nhưng có hình dáng, hương vị và cách chế biến giống như các món mặn từ thịt, cá.
Món mặn chay là một món ăn ngon, bổ dưỡng và có ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Món ăn này ngày càng trở nên phổ biến trong đời sống của người Việt Nam.
2.4. Món ngọt:
Món ngọt tráng miệng cho mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo có thể là chè trôi nước, chè đậu xanh, chè bí đỏ,…
Món chè này được làm từ các nguyên liệu thực vật, như đậu, nấm, rau củ,… mang ý nghĩa tượng trưng cho sự ngọt ngào, thanh đạm, và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
Chè chay là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, thường được dùng trong các dịp lễ Tết, mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo hoặc trong bữa cơm gia đình hàng ngày.
3. Ý nghĩa của mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo
- Tôn vinh và tri ân: Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo là cách để gia đình tôn vinh và tri ân hai vị thần linh truyền thống trong văn hóa dân gian Việt Nam, Ông Công và Ông Táo, người được coi là bảo vệ và quản lý nhà cửa, mang lại may mắn và hạnh phúc cho gia đình.
- Cầu mong ước: Gia đình thường cúng mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo để cầu mong cho một năm mới an lành, hạnh phúc và thịnh vượng. Hy vọng rằng Ông Công ông Táo sẽ tiếp tục che chở và bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu xa, mang lại may mắn và thành công trong công việc và cuộc sống.
- Sum họp gia đình: Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo cũng là dịp để gia đình sum họp, chia sẻ niềm vui và nỗi buồn trong suốt một năm qua. Đây là cơ hội để tất cả các thành viên trong gia đình gặp gỡ, trò chuyện và tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ.
- Truyền thống và đồng lòng: Việc cúng mâm cơm chay ông Công ông Táo là một truyền thống sâu sắc của người Việt Nam, là dịp để gia đình đồng lòng, tạo ra sự gắn kết và sự đoàn kết trong cộng đồng.
- Ghi nhớ công ơn của Ông Công ông Táo: Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo cũng là cách để mọi người ghi nhớ và biểu dương công ơn của hai vị thần linh đã che chở và bảo vệ gia đình suốt một năm qua.
Xem thêm: Top 5 giỏ quà Tết trái cây nhập khẩu Tết Giáp Thìn 2024
4. Một số lưu ý khi chuẩn bị mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo
- Mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo nên được chuẩn bị trước ngày 23 tháng Chạp. Điều này sẽ giúp gia chủ có thời gian chuẩn bị chu đáo, tránh tình trạng vội vàng, qua loa.
- Các món ăn cần được chế biến sạch sẽ, thơm ngon, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là yếu tố quan trọng thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với ông Công ông Táo.
- Khi bày biện mâm cơm, gia chủ nên cẩn thận, chu đáo, thể hiện được lòng thành kính của mình. Mâm cơm chay cúng ông Táo. nên được bày biện trang trọng, sạch sẽ, hài hòa, đẹp mắt.
5. Các “phụ kiện” cho mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo
Bên cạnh các món ăn không thể thiếu trong mâm cúng chay ông Táo, mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo còn có các “phụ kiện” bày biện giúp mâm cơm thêm thẩm mĩ và mỗi phụ kiện mang theo những ý nghĩa tâm linh riêng của nó.
- Cá chép vàng: là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ chay cúng ông Công ông Táo. Cá chép vàng tượng trưng cho sự may mắn, thuận lợi. Cá chép vàng thường được làm bằng giấy, tre, hoặc nhựa.
- Trầu cau: tượng trưng cho sự gắn kết, hòa hợp. Trầu cau thường được đặt ở bên trái cá chép vàng.
- Giấy tiền, vàng mã: để ông Công ông Táo mang về trời. Giấy tiền, vàng mã thường được đặt ở bên phải cá chép vàng.
- Bài vị ông Công ông Táo: bài vị ông Công ông Táo thường được đặt ở giữa bàn thờ.
- Nến, hương: nến, hương được thắp để thắp sáng bàn thờ, thể hiện sự thành kính của gia chủ đối với ông Công ông Táo.
- Cốc nước sạch: để ông Công ông Táo dùng.
- Bát hoa tươi: để trang trí bàn thờ.
- Bát muối: để xua đuổi tà khí.
- Bát gạo: để tượng trưng cho sự no đủ.
Tùy theo điều kiện và sở thích của gia đình, gia chủ có thể linh hoạt thêm hoặc bớt các “phụ kiện” cho mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo. Tuy nhiên, cần đảm bảo các “phụ kiện” được chuẩn bị đầy đủ, sạch sẽ và được bày biện trang trọng, đẹp mắt.
6. Dịch vụ mâm cúng lễ Tết của Share Food
Với hơn 5 năm hoạt động trong lĩnh vực phục vụ đồ ăn và thực phẩm hàng ngày, Share Food mang đến cho các bạn các dịch vụ chất lượng đỉnh cao. Chúng tôi đảm bảo chắc chắn những mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo của quý khách sẽ luôn ở tình trạng tốt nhất cả ở mặt chất lượng (sạch sẽ, an toàn thực phẩm, đúng yêu cầu) và cả mặt tâm linh (đầy đủ, truyền thống).
Vậy là quý khách đã biết được Các món ăn không thể thiếu trong mâm cơm chay cúng ông Công ông Táo rồi. Để được tư vấn thêm vui lòng inbox fanpage Share Food.