[2025] Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực gồm những gì?

Vào ngày Tết Hàn thực (mùng 3/3 Âm lịch), các gia đình sẽ bày biện mâm lễ để bày tỏ lòng biết ơn, sự thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh. Nếu bạn chưa biết mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì thì hãy theo dõi bài viết dưới đây của Share Food nhé.

Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực gồm những gì

1. Nguồn gốc của Tết hàn Thực

  • Mặc dù bắt nguồn từ một điển tích của Trung Quốc song Tết Hàn thực tại Việt Nam mang những bản sắc riêng biệt, đậm nét văn hóa của người Việt. Tết Hàn thực của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất.
  • Ngày Tết Hàn thực còn là dịp để con cháu sum vầy, cùng nhau nặn bánh trôi, bánh chay, giúp tình cảm gia đình thêm gắn kết. Bánh trôi, bánh chay tượng trưng cho đồ ăn nguội – hàn thực, đồng thời là sản vật từ những mùa lúa bội thu dâng lên ông bà tổ tiên để cầu mong mưa thuận gió hòa. Vậy nên, mùng 3/3 âm lịch còn được người Việt gọi là Tết bánh trôi – bánh chay. Năm nay, Tết Hàn thực rơi vào thứ Bảy ngày 22/4 dương lịch.
  • Tết Hàn thực là một ngày lễ quen thuộc ở Việt Nam, lễ này được tổ chức vào ngày 3/3 m lịch hằng năm và người ta sẽ nấu bánh trôi, bánh chay để cúng ông bà tổ tiên vào ngày này. Tết Hàn thực có nguồn gốc từ phong tục của người Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam, phong tục này vẫn còn được lưu truyền cho đến ngày nay. Tết Hàn thực mang ý nghĩa giúp con người nhớ về cội nguồn, tổ tiên và biết ơn những công ơn của những người đã khuất. Năm nay, Tết Hàn thực sẽ diễn ra vào ngày 11 tháng 4 năm 2024 dương lịch. Vậy, hãy cùng Bách hóa XANH tìm hiểu Tết Hàn thực cúng gì? Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực chuẩn và đầy đủ.

Xem thêm:  [2024] Dũng Béo – Ẩm thực phố phường là ai? Sinh năm bao nhiêu?

2. Ý nghĩa của mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì?

  • Theo quan niệm dân gian, ngày 3/3 âm lịch là ngày Tết Hàn thực. Đây là một trong những dịp người Việt bày tỏ lòng biết ơn, sự thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh.
  • Nguồn gốc Tết Hàn thực
  • Tết Hàn thực diễn ra vào ngày mùng 3/3 âm lịch. Theo nghĩa chữ Hán “Hàn” là lạnh, “thực” là ăn, Tết Hàn thực là Tết ăn đồ lạnh.
  • Dân gian lưu truyền, vào đời Xuân Thu (770 – 221), Vua Tấn Văn Công nước Tấn gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi theo phò Vua trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt đã phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng Vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.
  • Giới Tử Thôi theo phò Vua Tấn Văn Công trong vòng 19 năm, cùng nhau nếm mật nằm gai, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công giành lại được ngôi vương, trở về làm Vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi.
  • Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói. Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Vua ra lệnh đốt rừng nhằm thúc ép Tử Thôi quay về. Không ngờ Tử Thôi quyết chí, 2 mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng. Hôm ấy là ngày 3/3 âm lịch.
  • Nhà Vua hối hận cho lập miếu thờ. Hàng năm, cứ đến 3/3 âm lịch, dân bị cấm dùng lửa nấu ăn, ngay cả việc làm cỗ cúng cũng phải làm từ hôm trước. Từ đó ngày 3/3 âm lịch được gọi là ngày Tết Hàn thực.
  • Tuy có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng Tết Hàn thực của người Việt vẫn mang những sắc thái riêng. Ngoài ra, phong tục này cũng có những thay đổi phù hợp với văn hóa, phong tục của người Việt.

3. Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực gồm những gì?

  • Tết Hàn thực (3/3 âm lịch) là một trong những dịp người Việt bày tỏ lòng biết ơn, sự thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh. Bánh trôi, bánh chay là lễ vật không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Tết Hàn thực 3/3. Cũng chính vì vậy, một số nơi gọi Tết Hàn thực là ngày bánh trôi, bánh chay. Theo dân gian, số lượng bánh trôi, bánh chay trong mâm cúng nên là 5 hoặc 3 bát.
  • Hương, hoa tươi, trầu cau: Trong lễ cúng dù to hay nhỏ của người Việt đều không thể thiếu nén hương, hoa tươi và trầu cau để trên ban thờ. Do vậy, vào ngày Tết Hàn thực, mâm cúng cũng sẽ không thể thiếu những thứ này.
  • Ngũ quả: Tùy từng mùa, tùy điều kiện mỗi nhà, gia chủ chọn 5 quả có màu sắc khác nhau như màu xanh, đỏ, vàng, tím… để đại diện cho ngũ hành, dâng cúng tổ tiên thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành.
  • Ngoài các món trên, gia đình có thể chuẩn bị thêm tiền vàng, một ly nước sạch và 3-5 chén trà.

4. Bánh trôi, bánh chay

  • Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực không thể thiếu bánh trôi, bánh chay. Theo quan niệm, số lẻ là số mang lại may mắn nên số lượng bát bánh trôi và bánh chay trên mâm thường là 3 hoặc 5, tùy theo từng gia đình.
  • Xưa kia, bánh trôi bánh chay truyền thống được làm từ bột gạo nếp, đường phên, vừng, đậu xanh. Những viên bánh trôi tròn trịa bọc lấy đường phên, ngoài rắc chút vừng trắng, bày đẹp đẽ trên đĩa.
  • Ngày nay, ngoài bánh trôi truyền thống màu trắng, nhiều người còn sáng tạo thêm bánh trôi ngũ sắc, dựa theo 5 màu sắc cơ bản của thuyết Ngũ hành (xanh lá – Mộc, đỏ – Hỏa, vàng – Thổ, trắng – Kim, xanh dương – Thủy).
  • Không chỉ dừng lại ở bánh trôi bánh chay dáng tròn trịa truyền thống, nhiều người cũng dâng cúng cả bánh trôi tạo hình hoa sen, hoa mẫu đơn và các biểu tượng may mắn.
  • Dù bánh trôi nước được biến tấu nhiều hình dáng và màu sắc khá đa dạng song trong mâm cúng lễ Tết Hàn thực vẫn không thể thiếu được đĩa bánh trôi, bánh chay màu trắng truyền thống.

5. Hoa tươi và trầu cau

  • Nhiều nơi ở nước ta không ăn Tết Hàn thực và trên thực tế đây cũng là một ngày lễ nhỏ. Tuy vậy, trên mâm lễ cúng dù to dù nhỏ, dù chay dù mặn vẫn không thể thiếu được hoa tươi và trầu cau.
  • Gia chủ nên chọn hoa thật tươi, thông thường nên chọn hoa cúc, bởi loại hoa này thể hiện được sự trang nghiêm và mang ý nghĩa cầu mong tài lộc, may mắn. Tùy thuộc vào điều kiện gia đình, gia chủ có thể chọn thêm các loại hoa khác như hoa huệ trắng, hoa đồng tiền,…. Bên cạnh đó, thêm đĩa bày ba hoặc năm lá trầu và cau theo số lẻ như vậy.

6. Ly nước sạch

  • Lễ cúng Tết Hàn thực cũng cần có ly nước sạch thanh tịnh. Theo quan niệm dân gian, ly nước sạch đại diện cho sự tinh khiết, cho chân tâm thành kính của gia chủ. Kể cả không phải ngày lễ thì ly nước sạch trên bàn thờ vẫn nên được thay thường xuyên.
  • Ngoài những lễ vật trên, mâm cúng có thể chuẩn bị thêm một ít tiền vàng (tùy thuộc vào kinh tế của từng gia đình).

7. Mâm ngũ quả

Ngoài bánh trôi, bánh chay, mâm ngũ quả cũng là vật phẩm không thể thiếu trong mâm lễ dâng cúng ngày Tết Hàn thực. Gia chủ nên chọn 5 loại quả có đủ màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng,… đại diện cho ngũ hành để dâng cúng tổ tiên thể hiện tấm lòng của mình, đồng thời mong ước những điều tốt lành trong ngày Tết Hàn thực.

8. Bài cúng Tết Hàn thực theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hoá Thông tin)

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài bản cảnh thành hoàng, ngài bản xứ thổ địa, ngài bản gia táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ chúng con là…………….. , ngụ tại……………………………..
Hôm nay là ngày……………. gặp tiết Hàn thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh thổ địa, ngài bản gia táo quân, ngũ phương, long mạch, tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu giáng về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

9. Giờ cúng Tết Hàn thực 2024 chuẩn nhất

  • Tết Hàn thực 2024 rơi vào ngày 11 tháng 4 dương lịch. Để cúng Tết Hàn thực, bạn không cần phải cúng đúng vào giờ nào vì điều quan trọng nhất là tấm lòng mà gia chủ dành cho ông bà tổ tiên của mình. Tuy nhiên, các gia đình nên cúng vào trước 19h tối, vì sau giờ này, ông bà tổ tiên sẽ phải hưởng lễ quá muộn và điều đó sẽ làm cho ông bà không cảm nhận được sự thành tâm của gia chủ.
  • Sau đây là khung giờ tốt để thực hiện cúng Tết Hàn thực 2024: Sửu (1-3), Thìn (7-9), Ngọ (11-13), Mùi (13-15), Tuất (19-21), Hợi (21-23).

10. Lưu ý khi cúng Tết Hàn thực

10.1 Chọn đúng thời gian

Cúng tết Hàn thực thường được tổ chức vào ngày 3/3 âm lịch, tuy nhiên nếu như gia đình có bận công việc hay không thể tổ chức vào ngày đó, thì có thể chọn một ngày khác cũng được, miễn là trong tháng 3 âm lịch.

10.2 Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ

Gia đình cần chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị cần thiết để cúng tết Hàn thực, bao gồm bàn thờ, nến, hương, hoa tươi, trầu cau và các vật phẩm cúng khác,…

10.3 Sạch sẽ, trang trọng

Phải giữ cho không gian cúng tết Hàn thực sạch sẽ, trang trọng và tôn kính để tỏ sự tôn trọng và lòng thành kính với tổ tiên và các vị thần.

10.4 Lựa chọn thức ăn

Những món ăn được dùng để cúng tết Hàn thực phải là thực phẩm nguội, như bánh trôi, bánh chay,… Các gia đình không nên đặt hoa giả, đồ ăn giả và đồ ăn đã thiu lên bàn thờ. Tất cả đều phải chọn loại tươi nhất để thể hiện lòng biết ơn đối với ông bà tổ tiên.

 11. Dịch vụ cung cấp mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì năm 2025 tại Hà Nội

Vậy là quý khách đã biết mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì rồi. Để đặt mua vui lòng inbox fanpage Share Food.

mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì mâm cỗ cúng Tết hàn thực gồm những gì